Każdy użytkownik systemu Windows, niezależnie czy to Windows 10, Windows 11, czy starszych wersji, napotyka różne problemy komputerowe, które mogą skutecznie uprzykrzyć życie. Od niebieskiego ekranu śmierci (BSOD) po błędy systemowe, system operacyjny Windows oferuje cały wachlarz potencjalnych błędów, które można jednak zidentyfikować i wyeliminować. Zapoznajmy się z najpopularniejszymi błędami systemu Windows i sposobami na ich uniknięcie.
1. Niebieski ekran śmierci (BSOD)
Niebieski ekran śmierci, pieszczotliwie nazywany BSOD, to nic innego jak komputerowy koszmar. Każdy użytkownik systemu Windows widział ten okropny niebieski ekran przynajmniej raz, co oznacza, że system operacyjny postanowił oddać mecz walkowerem i wyświetlić kod błędu. BSOD jest często wynikiem nieprawidłowego działania sterowników, awarii sprzętu lub konfliktów w oprogramowaniu. Ważne jest, aby zidentyfikować, co powoduje błąd systemowy, aby temu zaradzić. Można spróbować wyczyścić komputer stacjonarny lub laptop, uruchomić system w trybie awaryjnym, a także dokonać aktualizacji systemu i sterowników. Warto również zainstalować oprogramowanie dostarczone przez dostawcę urządzeń, aby zapewnić ich właściwe działanie.
2. System zawiesza się
Czasami komputer postanowi zawiesić się bez ostrzeżenia i użytkownik nagle zostaje wyłączony z rzeczywistości cyfrowej. Może to być związane z potencjalnymi błędami sprzętu lub oprogramowania, ale najczęściej jest to wynikiem błędem aplikacji lub brakiem wystarczającej ilości pamięci RAM. Aby poznać źródło problemu, warto otworzyć Menedżera zadań, aby diagnozować, które aplikacje powodują zawieszanie się systemu. Aktualizacja do nowej wersji systemu operacyjnego lub zainstalowanie dodatkowej pamięci mogą również pomóc rozwiązać ten problem.
3. Awarie Windows Update
Aktualizacja systemu Windows to proces, który może wręcz zaważyć na zdrowiu psychicznym użytkownika (także w negatywnym wydźwięku). Czy kiedykolwiek próbowałeś zaktualizować swój system Windows, tylko po to, aby napotkać nieskończoną pętlę awarii? Przyczyna jest często banalna – problemy z połączeniem sieci, brak miejsca na dysku lub bad sektory, a czasem zwyczajny błąd systemowy. Aby uniknąć awarii Windows Update, należy upewnić się, że komputer jest podłączony do stabilnego połączenia internetowego oraz ma odpowiednią ilość wolnego miejsca. Trzeba też zdiagnozować potencjalne błędy poprzez włączenie narzędzia do rozwiązywania problemów z Windows Update, które może uruchomić dodatkowe aktualizacje i wyeliminować konflikty.
4. Brakujące pliki DLL
Brakujące pliki DLL to jeden z tych problemów, który przyprawia użytkowników systemu Windows o ból głowy. Te małe, niepozorne pliki mogą sprawić, że aplikacje przestaną działać, a system operacyjny zamienia się w pole bitwy z kodami błędów. Pliki DLL to biblioteki dynamiczne, które są niezbędne do prawidłowego działania wielu programów. Aby poradzić sobie z brakiem tych bibliotek, należy spróbować zaktualizować system Windows lub zainstalować brakujące pliki ręcznie. Czasami wystarczy reinstalacja oprogramowania, które zgłasza błąd, aby uzupełnić i zresetować wszelkie brakujące składniki. Istnieją również specjalistyczne narzędzia, które pomagają znaleźć i zainstalować brakujące pliki DLL w systemie Windows, co może znacznie ułatwić życie użytkownika.
5. Awarie aplikacji
Awarie aplikacji są jak charakterny kot – nigdy nie wiesz, kiedy zaatakują i co je do tego zmusiło. Użytkownicy systemu Windows mogą doświadczać awarii aplikacji, gdy programy przestają odpowiadać lub całkowicie się zawieszają. Przyczyną mogą być niezgodne elementy, zbyt wiele zainstalowanych programów lub konflikty w zasobach systemowych. Aby uniknąć tego problemu, należy upewnić się, że wszystkie programy są kompatybilne z aktualną wersją systemu Windows oraz, że posiadają odpowiednie biblioteki i sterowniki. Czasami pomocne może być uruchomienie aplikacji w trybie awaryjnym, co pozwoli zidentyfikować problematyczne elementy.
6. Problemy z kompatybilnością sterowników
Kompatybilność sterowników to temat, który może przyprawiać użytkowników o dreszcze równie skutecznie, co oglądanie horroru. Problemy z kompatybilnością sterowników najczęściej pojawiają się po aktualizacji systemu Windows lub zmianie podzespołów komputerowych. Jeśli sterowniki nie są zgodne z nowym sprzętem lub oprogramowaniem, komputer może działać nieprawidłowo lub wcale się nie uruchomić. Aby uniknąć takich problemów, trzeba regularnie aktualizować sterowniki oraz korzystać tylko z tych, które są zalecane przez producentów sprzętu. Narzędzia takie jak Windows Update mogą również pomóc w zidentyfikowaniu i zainstalowaniu brakujących sterowników, co zapewni prawidłowe działanie systemu.
7. Powolne uruchamianie systemu
Powolne uruchamianie systemu Windows to problem powszechny, który potrafi frustrować bardziej niż zacięta drukarka, gdy musimy coś wydrukować „na już”. Kiedy system Windows potrzebuje wielu minut, aby się uruchomić, użytkownik traci zarówno czas, jak i cierpliwość. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być zbyt wiele programów uruchamianych wraz z systemem, fragmentacja dysku twardego (szczególnie dysku HDD), bad sektory na dysku, a czasem nawet błędy sprzętowe. Aby przyspieszyć uruchamianie, można zoptymalizować ustawienia systemu, wyłączając zbędne aplikacje startowe oraz defragmentując dysk. Pamiętajmy jednak, że dysków SSD nie wolno defragmentować. W ten sposób skrócisz ich żywotność.
8. Wycieki pamięci
Wycieki pamięci to coś, co brzmi jak temat do filmu science fiction, ale dla użytkowników systemu Windows mogą być rzeczywistością codziennego koszmaru. Wycieki pamięci mają miejsce, gdy aplikacje nie oddają zarezerwowanej pamięci po jej użyciu, co prowadzi do spowolnienia systemu lub nawet jego zawieszenia. Ustalanie przyczyn wycieków pamięci wymaga zaawansowanej diagnostyki poprzez narzędzia takie jak Monitor zasobów w systemie Windows, który pomaga zlokalizować aplikacje winne wycieku. Aby zapobiec takim problemom, należy regularnie aktualizować oprogramowanie oraz zamykać aplikacje, które nie są aktualnie używane. Czasami reinstalacja problematycznych programów również może pomóc w rozwiązaniu tego problemu. Najczęściej jednak winę ponosi sama konstrukcja aplikacji i bez zgłoszenia problemu developerowi nie obejdzie się. Po wypuszczeniu łatki i zaktualizowaniu oprogramowania problem najczęściej ustępuje.
9. Błędy dysku
Błędy dysku mogą wystąpić z powodu uszkodzonej taśmy łączącej dysk z kontrolerem, problemów z systemem plików lub po prostu zużycia dysku twardego (bad sektory i zużycie przestrzeni rezerwowej). Regularne sprawdzanie dysku za pomocą narzędzi takich jak CHKDSK pomaga zidentyfikować błędy i je naprawić. W niektórych przypadkach konieczne może być formatowanie dysku oraz ponowne zainstalowanie systemu operacyjnego, aby pozbyć się uporczywych problemów. W ocenie stanu dysku dużo może pomóc odczyt SMART dysku, co umożliwia monitorowanie parametrów dysku twardego i wczesne wykrywanie ewentualnych problemów z jego działaniem.
W przypadku pojawienia się błędów dysku dobrze będzie również regularnie tworzyć kopie zapasowe danych, aby w razie konieczności móc je szybko odzyskać po ewentualnej awarii dysku. Pamiętaj jednak, żeby nie zapisywać kopii zapasowej na tym samym dysku, gdzie już występują problemy. Zapisać można na zewnętrznym nośniku, dysku USB, pendrive lub nawet w chmurze, jeśli nie posiadasz danych wrażliwych.
10. Problemy z łącznością sieciową
Problemy z łącznością mogą powstać na skutek niezgodności sterowników sieciowych, konfliktów adresów IP lub problemów z routerem. Aby rozwiązać takie problemy, trzeba uruchomić diagnostykę sieci w systemie Windows oraz zaktualizować sterowniki urządzeń sieciowych. Co więcej, ustawienie routera w odpowiedniej pozycji oraz regularne restartowanie urządzeń sieciowych mogą również wpłynąć na stabilność połączenia. Powinniśmy także sprawdzić, czy inne urządzenia w sieci działają prawidłowo, aby wykluczyć problemy z samym urządzeniem.
Przeczytaj także: Laptop nie widzi sieci WiFi – poradnik
11. Błędy odmowy dostępu
Problemy tego rodzaju pojawiają się, gdy system Windows odmawia dostępu do plików lub folderów, często ze względu na niewłaściwe ustawienia uprawnień. Aby rozwiązać te problemy, należy sprawdzić właściwości plików i folderów, upewniając się, że odpowiednie uprawnienia są ustawione prawidłowo. Można również skorzystać z narzędzi do odzyskiwania dostępu, które mogą pomóc w naprawie błędnych ustawień uprawnień.
W przypadku problemów z urządzeniami zewnętrznymi jak np. pendrive czy dyski USB, poszukaj w instrukcji, czy aby dane urządzenie nie stosuje własne zabezpieczenia sprzętowe przed dostępem lub zapisem, jak to ma miejsce choćby w przypadku kluczy USB.
12. Brakujące pliki systemowe
Brakujące pliki systemowe to problem, który sprawia, że system operacyjny Windows staje się bezużyteczny jak lodówka na biegunie. Kiedy brakuje kluczowych plików systemowych, system Windows może nie uruchomić się poprawnie lub (jeśli w ogóle się uruchomi) działać bardzo niestabilnie. Aby naprawić brakujące pliki, należy uruchomić narzędzie SFC (System File Checker), które sprawdzi integralność plików systemowych oraz zastąpi brakujące lub uszkodzone pliki. W niektórych przypadkach może być konieczne ponowne zainstalowanie systemu operacyjnego, aby przywrócić brakujące pliki.
Pamiętaj, że dbanie o integralność plików systemowych i regularne ich skanowanie może pomóc w uniknięciu tego rodzaju problemów. Z kolei tworzenie kopii zapasowych partycji systemowej lub punktów przywracania może pomóc szybko odzyskać dostęp do systemu i danych. Do tworzenia obrazu dysku (partycji z systemem) i odtworzenia możesz użyć popularnych narzędzi typu CloneZilla.
Przeczytaj także: Tworzenie obrazu partycji systemowej w CloneZilla
13. Uszkodzone profile użytkowników
Tego rodzaju problemy pojawiają się, gdy profile użytkowników systemu Windows zostają uszkodzone, co może prowadzić do braku dostępu do danych oraz ustawień. Aby naprawić uszkodzone profile, można spróbować utworzyć nowy profil użytkownika oraz przenieść dane ze starego do nowego. W niektórych przypadkach konieczne może być użycie narzędzi do odzyskiwania danych, aby przywrócić utracone pliki oraz ustawienia. Uszkodzenie profilu może wynikać także z obecności wirusów lub fizycznych defektów dysku, zatem również pod tym kątem należy przeprowadzić diagnostykę i skanowanie.
14. Nieprawidłowy czas i data systemowa
Nieprawidłowy czas i data systemowa mogą sprawić więcej problemów, niż można by pomyśleć. Problemy z ustawieniem czasu i daty w systemie Windows mogą wynikać z rozładowanej baterii CMOS, problemów z synchronizacją czasu lub błędnych rekordów systemowych. Rozwiązanie tego problemu może polegać na wymianie baterii CMOS w komputerze stacjonarnym lub laptopie, a także ustawienie odpowiednich parametrów synchronizacji daty i czasu w systemie Windows. Użytkownicy mogą również ręcznie ustawić czas i datę w ustawieniach systemowych, aby doprowadzić do prawidłowego działania systemu.
15. Wysokie użycie procesora
Wysokie użycie procesora to problem, który sprawia, że komputer funkcjonuje wolniej niż żółw na wakacjach. Kiedy procesor jest przeciążony, system Windows działa bardzo wolno, a czas reakcji programów staje się nie do zniesienia. Przyczyną wysokiego użycia procesora może być złośliwe oprogramowanie, starej daty aplikacje lub nawet błędy systemu. Aby rozwiązać ten problem, można uruchomić Menedżera zadań i zidentyfikować programy, które zużywają najwięcej zasobów. Usunięcie złośliwego oprogramowania oraz zamykanie niepotrzebnych aplikacji również może pomóc w zmniejszeniu obciążenia procesora. Warto też zerknąć, czy aby to nie nasza przeglądarka działająca w tle nie zużywa całych zasobów.
W kolejnych poradnikach napiszemy o narzędziach, które mogą Ci się przydać w zdiagnozowaniu problemów i ich rozwiązaniu.
