Komputery, smartfony, tablety, konsole do gier – sprzęt do elektronicznej rozrywki zaczyna odgrywać dominującą rolę w sposobach spędzania wolnego czasu. O ile sesja z ulubioną grą komputerową może być doświadczeniem przyjemnym i relaksującym, to nie można zapomnieć, że ten rodzaj rozrywki skrywa też poważne zagrożenie. Mowa o możliwości uzależnienia. O powadze problemu najlepiej świadczy fakt, że zaburzenia w związku z graniem w gry wideo zostały ujęte w klasyfikacji chorób ICD-11 Światowej Organizacji Zdrowia. Jak poradzić sobie z tym problemem? Niestety, nie jest to takie łatwe, jak mogłoby się wydawać.
Teoretycznie, dzieci i młodzież tworzą grupę w największym stopniu narażoną na uzależnienie od gier komputerowych. Nie jest to specjalnie zaskakujące, bo e-rozrywka powoli przybiera dominującą pozycję w sposobach spędzania wolnego czasu. Dzieci coraz częściej wolą rozgrywać wirtualne mecze zamiast kopać piłkę na boisku. Warto jednak zdać sobie sprawę z tego, że ryzyko uzależnienia dotyczy także dorosłych graczy.
Jakie są objawy uzależnienia od gier komputerowych?
Jak rozpoznać, że granica pomiędzy relaksującym spędzaniem wolnego czasu a uzależnieniem została przekroczona? Najbardziej niepokojące sygnały to:
- utrata poczucia czasu – gracz nie zauważa, że poświęca znaczną część dnia na e-rozrywkę. Kilka godzin mija mu jak kilka minut;
- zaburzenia snu – bezsenność jest częstym zaburzeniem występującym u osób uzależnionych od gier komputerowych;
- problemy emocjonalne – nagłe pozbawienie uzależnionego gracza dostępu do jego ulubionej rozrywki (np. w następstwie przerwy w dostawie prądu) może wywołać u niego atak agresji lub doprowadzić do wybuchu płaczu;
- zaburzenia lękowe – mogą pojawiać się w związku z brakiem dostępu do gier;
- tiki – często zdarza się, że uzależnieni całkowicie nieświadomie powtarzają ruchy, które wykonują na kontrolerze;
- izolacja społeczna – osoba uzależniona przestaje być zainteresowana spotkaniami towarzyskimi.
Wśród innych objawów uzależnienia od gier komputerowych należy wymienić problemy ze wzrokiem, przykurcz, a nawet zanik mięśni.
Jak walczyć z uzależnieniem od gier?
Przede wszystkim należy zdać sobie sprawę z tego, że uzależnieniem od gier rządzą te same mechanizmy, co innymi nałogami. Terapia prowadzona samodzielnie najprawdopodobniej będzie skazana na porażkę, tym bardziej, że osoba uzależniona z reguły nie dostrzega swojego problemu. Niestety, w przypadku uzależnienia od gier, nie obejdzie się bez pomocy specjalisty.
Mówiąc o uzależnieniu od gier, na myśli trzeba mieć uzależnienie od czynności, nie od substancji. To oznacza, że leczenie ma w tym przypadku charakter terapii behawioralnej, prowadzonej indywidualnie lub grupowo. Dla tego typu leczenia charakterystyczny jest brak konieczności wprowadzenia abstynencji. Celem specjalisty jest nauczenie uzależnionego gracza, że możliwe jest przyjemne spędzanie czasu przed ekranem.
W toku zajęć, osoba uzależniona uzmysławia sobie swoją podatność na tego typu problemy i poznaje czynnik doprowadzający do ich wystąpienia. Dowiaduje się, że można inaczej spędzać wolny czas, nie tylko z padem w dłoni. Po skończonym leczeniu, uzależniony powinien potrafić korzystać z komputera lub konsoli w sposób zrównoważony, rozumiejąc, że świat wirtualny nie może zdominować życia w świecie realnym.
Trzeba jednak zdać sobie sprawę z faktu, że tak jak w przypadku innych nałogów, ryzyko nawrotów jest realne. Właśnie dlatego, dalsze korzystanie z gier wideo musi odbywać się w sposób całkowicie kontrolowany.
