Systemy operacyjne

Zmiana rozmiaru partycji przy pomocy diskpart

enter

Kupując komputer z preinstalowanym systemem operacyjnym otrzymujemy do ręki w pełni skonfigurowane środowisko, które gotowe jest do pracy od zaraz. W domyślnej konfiguracji mamy do czynienia z góry ustalonym podziałem partycji, który często jest nieefektywny i ogranicza swobodę użytkownika. Jeśli planujemy instalację drugiego systemu natrafimy na problem braku wolnej przestrzeni. Co w takiej sytuacji możemy zrobić?

Na komputerach z preinstalowanym systemem znajdziemy zwykle trzy partycje. Pierwsza jest partycją ukrytą tzw. recovery, która w przypadku awarii służy do odzyskiwania systemu. Pozostałe dwie partycje to systemowa i z danymi (widoczne w oknie Mój komputer).

Jeśli chcemy zainstalować dodatkowy system musimy wygospodarować nieco wolnej przestrzeni. Możemy zmniejszyć rozmiar partycji systemowej lub z danymi. Który wariant wybierzecie zależy wyłącznie od Was. W omawianym przykładzie wybiorę partycję systemową, której rozmiar jest zdecydowanie za duży. Poniższy zrzut ekranu z przystawki Zarządzanie dyskami (Start => Uruchom => diskmgmt.msc), który obrazuje rozkład partycji na dysku.

Zarządzanie dyskami

Do zmmniejszenia partycji możemy wykorzystać zewnetrzne oprogramowanie (GParted, Acronis etc.) lub skorzystać z opcji jakie oferuje system operacyjny. Mowa o narzędziu diskpart. W jednym z poprzednich poradników o formatowaniu dysków prezentowałem już ów aplikację. Jej funkcjonalność stoi na wysokim poziomie, dzięki diskpart możemy wykonać czynności związane z tworzeniem, usuwaniem, formatowaniem i zmianą rozmiaru partycji (woluminów).

Zmniejszanie partycji w diskpart

Uruchamiamy konsolę (Start => Uruchom => cmd), jeśli wyskoczy komunikat kontroli konta użytkownika (UAC) zatwierdzamy go i przechodzimy do linii poleceń diskpart, wpisujemy:

diskpart

Kolejnym krokiem jest uzyskanie informacji o woluminach, w tym celu wykonujemy polecenie:

list volume

List volume

Wybieramy partycję, którą chcemy zmniejszyć. W niniejszym przykładzie będzie to partycja oznaczona etykietą SYSTEM, litera C. Z kolumny Wolumin odczytujemy identyfikator (Wolumin 1), następnie ustawiamy fokus na wybranym woluminie:

select volume 1

Otrzymamy komunikat: Obecnie wybranym woluminem jest wolumin 1.

Teraz pora na oszacowanie o ile maksymalnie można zmniejszyć partycję, wpisujemy polecenie:

shrink querymax

Rezultatem jest liczba możliwych do odzyskania bajtów, szczegóły na poniższym zrzucie.

Shrink querymax

Diskpart oszacował, że możemy zmniejszyć partycję systemową maksymalnie o 56 GB (58310 MB). Jeśli chcielibyśmy zwiększyć tę liczbę, należałoby wyłączyć plik wymiany (pagefile.sys) i/lub hibernację (hiberfil.sys) oraz wykonać defragmentację dysku programem, który umożliwiałby przeniesienie wszystkich danych w początkowe obszary partycji np. MyDefrag.

Jesteśmy na etapie określania zakresu zmniejszania. Jeśli w kolejnym kroku wpiszemy komendę shrink, partycja zostanie zmniejszona o całą dostępną przestrzeń (56 GB). Możemy również ręcznie określić ilość MB ograniczając tym samym zakres modyfikacji (polecenie shrink DESIRED). Po więcej informacji zapraszam do modułu pomocy narzędzia diskpart.

W niniejszym przypadku chcę maksymalnie zmniejszyć partycję, zatem wpiszę:

shrink

Po zakończeniu operacji pojawi się komunikat: Program DiskPart pomyślnie zmniejszył wolumin o: 56 GB.

Teraz możemy opuścić linię poleceń diskpart i zamknąć okno konsoli.

Zarządzanie dyskami

Efektem naszych działań jest dodatkowa wolna przestrzeń. Niestety diskpart posiada ograniczenie, które pozwala na zmianę rozmiaru partycji od prawej strony, inaczej mówiąc wolumin jest przycinany „od końca”.

Powyższy opis jest przykładowym scenariuszem zmniejszania rozmiaru partycji systemowej komputerów OEM, z wykorzystaniem darmowych narzędzi obecnych w systemie operacyjnym. Niniejszą operację można wykonać zarówno spod uruchomionego systemu jak również z wykorzystaniem środowiska naprawczego Windows Recovery Environment odpalanego z bootowalnego pendrive, dysku optycznego CD/DVD lub dysku twardego (opcja dostępna w Windows 7).

O autorze

Mariusz Kołacz

Z zawodu mgr inż. informatyk, zwolennik nowoczesnych technologii i fan Nikoli Tesla. Prowadzi kilka blogów o tematyce technologicznej. Po godzinach lubi przeczytać dobrą książkę, pozwiedzać ciekawe miejsca w Polsce lub spędzić wolny czas na łonie natury.