Przyśpiesz przeglądarkę, zmniejsz zużycie dysku SSD – przenieś cache przeglądarek na RamDysk! W związku z licznymi pytaniami o przyśpieszeniu przeglądarek, w tym zagadnień związanych z przeniesieniem pamięci podręcznej na RamDysk, postanowiłem napisać niniejszy poradnik, w którym przedstawię krok po kroku całą procedurę związaną z migracją cache przeglądarki.
Dlaczego w poradniku opisuję akurat wariant z dowiązaniami, a nie z użyciem na przykład prefiksu cache –disk-cache-dir w skrócie uruchamiającym przeglądarkę? Wyobraź sobie, że otrzymujesz w wiadomości e-mail link od znajomego, klikasz, po chwili w domyślnej przeglądarce (Chrome, Operze, Firefox lub innej) załaduje się strona www, jednak… przeglądarka w tym trybie nie uruchomi się z ustawionym prefiksem, który pozwoliłby wykorzystać cache w RamDysku – pliki cache wciąż będą zapisywane na dysku SSD.
Podobnie jest z komunikatorami czy też innymi aplikacjami, z poziomu których wywołasz przeglądarkę. Oczywiście można pogrzebać w rejestrze Windows i zmusić system do uruchomienia przeglądarek, wskazując lokalizację cache na RamDysk, jednak to rozwiązanie jest uciążliwe z prostego powodu – po aktualizacji przeglądarki będziesz musiał ponownie ustawić odpowiedni prefiks uruchomieniowy, podobnie zresztą jak skróty uruchomieniowe utworzone na Pulpicie, stąd w poradniku przedstawiam uniwersalną metodę z dowiązaniami (dla Mozilla Firefox alternatywny sposób z CM).
Co to jest pamięć podręczna przeglądarki?
Pamięć podręczna przeglądarki (cache), to wydzielona część przestrzeni na dysku twardym, gdzie przechowywane są pliki odwiedzonych stron internetowych (pliki zasobów WWW).
Kiedy przenieść cache przeglądarki na RamDysk?
- Chcesz przyśpieszyć przeglądarkę internetową – standardowo pliki cache zapisywane są na dysku (HDD/SSD), w przypadku przeniesienia cache na RamDysk zyskujesz większą responsywność przeglądarki, jako że odwołania do dysku w pamięci RAM są znacznie szybsze, aniżeli klasycznego dysku HDD, a nawet SSD.
- Jesteś szczęśliwym posiadaczem dysku SSD i chcesz zmniejszyć jego zużycie – przenosząc cache na RamDysk zwiększasz żywotność dysku, jako że każdy dysk SSD ma określoną liczbę cykli zapisu, inaczej mówiąc każdą komórkę NAND można wyzerować określoną liczbę razy (zależnie od użytej technologii, TLC, MLC, eMLC, SLC), owa liczba wyznacza żywotność nośnika pamięci (producenci często podają maksymalną liczbę TB danych jaką dany dysk może zapisać). Czym więcej danych zapisujesz, tym szybciej Twój dysk zużywa się, ograniczając wskaźnik „Erase Count” minimalizujesz zużycie dysku SSD. To obszerny temat, który niestety nie sprowadza się tylko do jednego czynnika, omówimy to dokładnie przy okazji innego poradnika.
- Nie chcesz, aby prześladowały Cię reklamy z remarketingu AdWords lub Facebooka – jeżeli masz uczucie, że ktoś Cię obserwuje, śledzi 🙂 to cache w RamDysku może być idealnym rozwiązaniem. Dlaczego? RamDysk to nic innego jak wydzielona część pamięci RAM, która jak doskonale wiesz jest „ulotna” tj. po ponownym uruchomieniu komputera wcześniej zgromadzone w niej dane stają się niedostępne, dzięki temu cache przeglądarki masz zawsze wyczyszczone i nie widzisz efektu „śledzenia”. Oczywiście w wielu przeglądarkach taką opcję możesz uaktywnić bez zastosowania RamDysku. Wady? To z pewnością zwiększone użycie transferu (nie tylko po Twojej stronie), jako że przy ponownych odwiedzinach strony internetowej (odwiedzonej w poprzedniej sesji przed wyczyszczeniem cache), będzie trzeba ponownie pobrać jej zawartość i zapisać w pamięci podręcznej. Dla niektórych osób wadą jest brak „efektu pamięci”, ze względu na kustomizację stron internetowych (np. gier przeglądarkowych), ale… coś za coś.
- Masz dużo RAMu i nie wiesz co z nim zrobić 🙂 – nie każdy ma na uwadze optymalizację, możesz zrobić RamDysk dla szpanu, albo dla optymalizacji i szpanu jednocześnie… a co tam 🙂
Jakie są wymagania?
Cache przeglądarkowe w RamDysku możesz stosować już od 2-3GB RAM, jednak wszystko zależy od sposobu wykorzystania komputera oraz systemu operacyjnego, więc nie mogę udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Jeżeli masz pytania – zapytaj w komentarzu.
Jaką wielkość RamDysku ustawić?
Również i tutaj nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Przy 8GB RAM możesz przeznaczyć 2GB na RamDysk, w zależności od sposobu użytkowania, równie dobrze może to być 3-4, a nawet 5GB np. w sytuacji gdy pobierasz z Internetu duży obraz instalacyjny systemu Linux i aktualnie nie możesz do komputera podpiąć zewnętrznego dysku HDD, na który od ręki mógłbyś zapisać pliczek.
Pamiętaj! W narzędziu ImDisk Toolkit (RamDisk Configuration Tool) możesz tworzyć dyski z dynamicznie alokowaną pamięcią, co w praktyce oznacza, że RamDysk będzie zajmował w pamięci RAM mniej więcej tyle samo, ile rozmiar zgromadzonych na nim plików. Wadą dynamicznych RamDysk-ów jest spowolnione działanie, jednak wartości odczytu/zapisu i tak są o wiele większe, niż dysków SSD, nie mówiąc już o klasycznych twardzielach (HDD).
Pamięć podręczna przeglądarki Opera
W pierwszej kolejności musimy utworzyć RamDysk. Najlepiej zrobić to poprzez narzędzie RamDisk Configuration z pakietu ImDisk Toolkit.
Na RamDysku tworzymy strukturę katalogów: Cache – Opera – Chrome – Firefox (jeżeli korzystasz z innych przeglądarek, możesz utworzyć dla każdej z nich oddzielny katalog).
Teraz możemy przystąpić do ustawienia RamDysku jako cache dla przeglądarek. Na początek opiszę wszystko na przykładzie przeglądarki Opera. Pod koniec artykułu znajdziesz również informacje dla Firefox, Google Chrome i kilku innych.
Domyślne cache:
C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Opera Software\Opera Stable
C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Opera Software\Opera Stable\Cache
C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Opera Software\Opera Stable\Media Cache
Przed przystąpieniem do dalszej części procedury, zamknij wszystkie przeglądarki.
Aby zmienić lokalizację zapisu cache otwórz wiersz poleceń z uprawnieniami administratora:
Przejdź do katalogu Opera Stable, znajdziesz w nim dwa katalogi Cache i Media Cache. Wpisz następujące polecenie, następnie zatwierdź jego wykonanie klawiszem ENTER:
cd /d "C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Opera Software\Opera Stable"
Teraz usuń katalogi Cache i Media Cache wpisujac polecenie (wykonanie zatwierdź klawiszem ENTER):
rd /s "Cache" "Media Cache"
W katalogu Opera Stable utworzymy dowiązania, tak aby wskazywały na katalogi Cache w naszym RamDysku. W wierszu poleceń wpisujemy następujące polecenia (zakładam, że RamDysk jest widoczny pod literą X):
mklink /J "C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Opera Software\Opera Stable\Cache" X:\Cache\Opera
oraz…
mklink /J "C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Opera Software\Opera Stable\Media Cache" X:\Cache\Opera
Widok katalogu Opera Stable po ustawieniu dowiązań.
Od tej pory cache będzie tworzone fizycznie na RamDysku, a nie na dysku SSD. To jeszcze jednak nie koniec zabawy. Aby zaprezentowane rozwiązanie zawsze działało musisz zmusić system, aby po utworzeniu RamDysku, nastąpiło utworzenie katalogów Cache, wraz z podkatalogami dla każdej z przeglądarek Opera, Firefox, Chrome itd. – pytanie jak tego dokonać?
Skrypt batch – tworzenie struktury katalogów
Z pomocą przyjdzie bardzo prosty skrypcik batch, który po zalogowaniu użytkownika wykona się i stworzy dla nas określoną strukturę katalogów.
Poniższy kod skopiuj i wklej do notatnika. Pamiętaj, że w przykładzie bazuje na RamDysku, który widoczny jest pod literką X. Zmodyfikuj skrypt, jeżeli przypisałeś do RamDysku inną literkę.
@echo off
X:
mkdir Cache
cd Cache
mkdir Opera
mkdir Chrome
mkdir Firefox
exit
Jakie zadania skrypt realizuje? Przechodzi na RamDysk X, następnie tworzy w katalogu głównym folder Cache, wchodzi do katalogu Cache i tworzy w nim kolejno katalogi Opera, Chrome i Firefox, następnie zamyka okno wiersza poleceń.
Skrypcik musimy zapisać więc w notatniku wybierz Plik => Zapisz jako. W oknie pojawi się opcja „Zapisz jako typ”, zmień z domyślnej Dokumenty tekstowe na Wszystkie pliki i w polu Nazwa pliku wpisz na przykład: skrypcikcache.bat (nie zapomnij o rozszerzeniu bat). Następnie wskaż lokalizację zapisu, tymczasowo niech to będzie Pulpit i zapisz plik.
Teraz musisz jeszcze wrzucić skrypt do Autostartu Windows. Jak się dobrać do autostartu w Windows 10 lub Windows 8? W oknie Uruchom (Start => Uruchom lub kombinacja klawiszy LOGO WINDOWS + R) wpisz polecenie:
shell:startup
Do katalogu Autostart przenieś plik skrypcikcache.bat – teraz możesz zrestartować komputer. Po ponownym uruchomieniu i zalogowaniu użytkownika na ułamek sekundy pojawi się na ekranie okno konsoli, skrypt utworzy w RamDysku katalogi związane z cache przeglądarek.
Istnieje również inna metoda dodawania skryptów do autouruchamiania, którą opisywałem w artykule pt. Autostart programu z uprawnieniami administratora.
Poniżej znajdują się instrukcje tworzenia dowiązań dla pozostałych przeglądarek.
Pamięć podręczna przeglądarki Chrome
Domyślne cache w Google Chrome:
C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Google\Chrome\User Data\Default\Cache
Otwieramy wiersz poleceń w trybie administratora i przechodzimy do katalogu Default:
cd /d "C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Google\Chrome\User Data\Default"
Następnie usuwamy katalog Cache. Przed wykonaniem polecenia upewnij się, że przeglądarka Google Chrome jest zamknięta.
rd /s "Cache"
Tworzymy dowiązanie… (upewnij się, że katalog docelowy istnieje tj. X:\Cache\Chrome)
mklink /J "C:\Users\twoja_nazwa_uzytkownika\AppData\Local\Google\Chrome\User Data\Default\Cache" X:\Cache\Chrome
Po wykonaniu polecenia cache przeglądarki Google Chrome będzie zapisywane na RamDysku.
Pamięć podręczna przeglądarki Firefox, Waterfox, Pale Moon
W przeglądarce Mozilla Firefox, Waterfox lub Pale Moon o wiele łatwiej skonfigurować cache, wystarczy zainstalować dodatek do przeglądarki Configuration Mania, a następnie w ustawieniach (about:confmania) dokonać odpowiedniej modyfikacji.
Oczywiście w tej sytuacji możemy zrobić dowiązania, jednak metoda z wykorzystaniem wtyczki jest poręczniejsza i również zda egzamin, z wyjątkiem, gdy ładowany jest profil zdefiniowany przez użytkownika (tzw. custom profile), ale to już inna historia.