Współczesne laptopy są coraz cieńsze i lżejsze, wiele z nich nie ma już wbudowanych napędów optycznych. Wielu młodych ludzi nie pamięta też, że płyty CD kiedyś były głównym łatwo-przenośnym nośnikiem danych. Technologia idzie do przodu, jednak możliwość odczytu płyty cały czas jest potrzebna. W dzisiejszym poradniku przybliżymy temat zewnętrznych napędów optycznych.
Co to jest zewnętrzny napęd optyczny?
Zewnętrzny napęd optyczny to przenośne urządzenie, które można podłączyć do komputera za pomocą kabla USB lub USB-C. Służy do odczytywania i zapisywania danych na płytach CD, DVD lub Blu-ray. W przeciwieństwie do wbudowanych napędów napędy zewnętrzne są łatwe do przenoszenia i można je podłączać do różnych komputerów w razie potrzeby. Są szczególnie przydatne dla właścicieli smukłych laptopów, które nie posiadają wbudowanego napędu optycznego.
W sklepach internetowych znajdziemy różnorodne napędy zewnętrzne, od kompaktowych i lekkich modeli po bardziej wytrzymałe urządzenia. Większość z nich jest zasilana przez port USB, dzięki czemu wyeliminowano potrzebę dodatkowego zasilacza. Napędy potrafią odczytywać i zapisywać różne formaty płyt, w zależności od modelu. Niektóre obsługują tylko CD i DVD, podczas gdy bardziej zaawansowane modele mogą również obsługiwać płyty Blu-ray, oferując większą pojemność i lepszą jakość obrazu dla filmów HD.
Rodzaje zewnętrznych napędów optycznych
Od podstawowych napędów CD po zaawansowane napędy Blu-ray, rynek oferuje wiele opcji. Nowsze typy napędów często zachowują wsteczną kompatybilność, co oznacza, że napęd Blu-ray będzie również odczytywał płyty DVD i CD. Jednak warto mieć na uwadze, że starsze napędy mogą nie obsługiwać nowszych formatów.
1. Napęd CD
Napęd CD to najbardziej podstawowy typ zewnętrznego napędu optycznego. Służy do odczytywania i zapisywania płyt CD, które mogą przechowywać do 700 MB danych. Chociaż może wydawać się przestarzały, napęd CD nadal znajduje zastosowanie w wielu sytuacjach, szczególnie gdy mamy do czynienia ze starszymi nośnikami lub sprzętem audio. Napędy CD są zwykle najtańsze i najbardziej kompaktowe spośród wszystkich typów napędów optycznych.
Współczesne napędy CD oferują wysokie prędkości odczytu i zapisu, często przekraczające 40x dla odczytu i 24x dla zapisu. Oznacza to, że mogą szybko kopiować lub odtwarzać zawartość płyt CD. Niektóre modele posiadają również funkcję overburn, pozwalającą na zapisywanie nieco większej ilości danych niż standardowa pojemność płyty CD.
2. Napęd DVD
Napęd DVD to kolejny krok w ewolucji napędów optycznych, oferujący znacznie większą pojemność niż CD. Standardowa płyta DVD może pomieścić do 4,7 GB danych, a płyty dwuwarstwowe nawet do 8,5 GB. Napędy DVD były niegdyś powszechnie używane do odtwarzania filmów, instalacji oprogramowania i tworzenia kopii zapasowych danych. Większość napędów DVD obsługuje również odczyt i zapis płyt CD.
Współczesne napędy DVD oferują imponujące prędkości odczytu i zapisu. Typowe prędkości to 16x dla odczytu DVD i 8x dla zapisu, choć niektóre modele mogą osiągać jeszcze wyższe wartości. Wiele napędów DVD obsługuje różne formaty, takie jak DVD-R, DVD+R, DVD-RW i DVD+RW, a to daje użytkownikowi elastyczność w wyborze nośników. Niektóre zaawansowane modele posiadają technologię LightScribe, pozwalającą na wypalanie etykiet bezpośrednio na powierzchni płyty.
3. Napęd Blu-ray
Napęd Blu-ray reprezentuje najnowszą generację napędów optycznych, oferując znacznie większą pojemność i lepszą jakość obrazu niż DVD. Standardowa płyta Blu-ray może pomieścić 25 GB danych, a wersje dwuwarstwowe nawet 50 GB. Dzięki temu są idealnymi kompanami do przechowywania filmów w jakości HD, dużych zbiorów danych czy tworzenia kompleksowych kopii zapasowych. Napędy Blu-ray są również wstecznie kompatybilne, a to oznacza, że mogą odczytywać i zapisywać płyty DVD i CD.
Prędkości odczytu i zapisu dla napędów Blu-ray są niższe niż w przypadku DVD ze względu na gęstość danych, ale nadal imponujące. Typowe prędkości to 6x dla odczytu i 4x dla zapisu płyt Blu-ray. Warto zauważyć, że niektóre napędy Blu-ray obsługują również format Ultra HD Blu-ray, oferujący jeszcze wyższą jakość. Napędy te są szczególnie cenione przez entuzjastów kina domowego i profesjonalistów pracujących z dużymi plikami multimedialnymi.
4. Napęd HD DVD
Napęd HD DVD to technologia, która była konkurencją dla Blu-ray, ale ostatecznie przegrała wyścig o dominację na rynku. Mimo to wciąż można spotkać napędy HD DVD, choć są one znacznie rzadsze. Płyty HD DVD mogą pomieścić do 15 GB danych na jednej warstwie lub 30 GB na płycie dwuwarstwowej. Choć format ten oferował lepszą jakość obrazu niż standardowe DVD, nie dorównywał pojemności Blu-ray.
Napędy HD DVD, podobnie jak inne typy napędów optycznych, oferowały wsteczną kompatybilność z formatami DVD i CD. Prędkości odczytu i zapisu były porównywalne z wczesnymi napędami Blu-ray. Mimo że technologia HD DVD została oficjalnie wycofana, niektórzy kolekcjonerzy i entuzjaści nadal cenią te napędy ze względu na unikatowe tytuły filmowe, które zostały wydane wyłącznie w tym formacie. Jednakże, ze względu na ograniczoną dostępność mediów i wsparcia, napędy HD DVD nie są już praktycznym wyborem dla większości użytkowników.
5. Napęd combo CD/DVD
Napęd combo CD/DVD to wszechstronne urządzenie, które łączy funkcjonalność napędu CD i DVD w jednym kompaktowym urządzeniu. Takie napędy są w stanie odczytywać i zapisywać zarówno płyty CD, jak i DVD, co czyni je idealnymi dla użytkowników, którzy potrzebują obsługi obu formatów. Napędy combo są często wybierane jako ekonomiczne rozwiązanie, oferujące dobrą równowagę między funkcjonalnością a ceną.
Typowy napęd combo CD/DVD oferuje prędkości odczytu i zapisu charakterystyczne dla obu formatów. Dla CD może to być na przykład 40x odczyt i 24x zapis, podczas gdy dla DVD – 16x odczyt i 8x zapis. Wiele modeli obsługuje różne formaty płyt, w tym CD-R, CD-RW, DVD-R, DVD+R, DVD-RW i DVD+RW. Napędy te są szczególnie przydatne dla osób, które regularnie pracują z archiwalnymi danymi na płytach CD, ale jednocześnie potrzebują możliwości korzystania z pojemniejszych płyt DVD do przechowywania większych ilości danych lub odtwarzania filmów.
6. Napęd combo DVD/Blu-ray
Napęd combo DVD/Blu-ray to zaawansowane urządzenie, które łączy w sobie funkcjonalność napędu DVD i Blu-ray. Takie napędy są w stanie odczytywać i zapisywać płyty DVD oraz odczytywać płyty Blu-ray. Niektóre modele oferują również możliwość zapisu na płytach Blu-ray. To rozwiązanie jest idealne dla użytkowników, którzy potrzebują dostępu do różnych formatów płyt, w tym wysokiej jakości treści na Blu-ray.
Napędy combo DVD/Blu-ray oferują różne prędkości odczytu i zapisu w zależności od formatu płyty. Dla DVD może to być 16x odczyt i 8x zapis, podczas gdy dla Blu-ray – 6x odczyt i 2x zapis (jeśli napęd obsługuje zapis Blu-ray). Warto zauważyć, że napędy te są zwykle droższe niż standardowe napędy DVD, ale oferują znacznie większą wszechstronność. Są szczególnie cenione przez osoby pracujące z multimediami, które potrzebują dostępu do różnych formatów płyt, oraz przez entuzjastów kina domowego, którzy chcą cieszyć się filmami w najwyższej jakości obrazu i dźwięku.
Najważniejsze parametry przy wyborze zewnętrznego napędu optycznego
Idealny napęd to taki, który najlepiej odpowiada naszym konkretnym wymaganiom. Dla niektórych najważniejsza będzie wszechstronność i możliwość obsługi wielu formatów, dla innych kluczowa może być prędkość zapisu lub kompaktowe wymiary. Dobrze jest dokładnie przeanalizować swoje potrzeby przed dokonaniem zakupu. W kolejnych paragrafach przyjrzymy się bliżej każdemu z istotnych parametrów.
Rodzaj napędu
Wybór rodzaju napędu to jedna z najważniejszych decyzji przy zakupie zewnętrznego napędu optycznego. Napędy DVD są powszechne i stosunkowo tanie, oferując możliwość odczytu i zapisu płyt DVD oraz CD. Są idealne dla użytkowników, którzy głównie pracują z tymi formatami. Z kolei napędy Blu-ray, choć droższe, oferują znacznie większą pojemność i możliwość odtwarzania filmów w wysokiej rozdzielczości. Są one wstecznie kompatybilne, co oznacza, że mogą również obsługiwać płyty DVD i CD.
Przy wyborze rodzaju napędu warto zastanowić się nad swoimi długoterminowymi potrzebami. Jeśli często pracujesz z dużymi plikami lub kolekcjonujesz filmy w jakości HD, napęd Blu-ray może być lepszym wyborem. Z drugiej strony, jeśli Twoje potrzeby ograniczają się do okazjonalnego korzystania z płyt DVD lub CD, standardowy napęd DVD będzie w zupełności wystarczający. Warto również wziąć pod uwagę, że niektóre napędy Blu-ray oferują możliwość zapisu na płytach Blu-ray, co może być przydatne do tworzenia kopii zapasowych dużych ilości danych.
Prędkość odczytu/zapisu
Prędkość odczytu i zapisu to newralgiczne parametry wpływające na wydajność zewnętrznego napędu optycznego. Prędkości te są zwykle wyrażane jako wielokrotność podstawowej prędkości danego formatu (np. 8x, 16x). Wyższe wartości oznaczają szybszy transfer danych. Dla płyt CD, prędkości odczytu mogą sięgać 52x, podczas gdy dla DVD – do 16x. Napędy Blu-ray oferują niższe prędkości ze względu na większą gęstość danych, typowo do 12x dla odczytu.
Warto pamiętać, że rzeczywiste prędkości mogą być niższe niż deklarowane, szczególnie w przypadku zapisu. Na prędkość wpływa również jakość używanych nośników. Dla większości zastosowań domowych i biurowych, średnie prędkości są zazwyczaj wystarczające. Jednakże, jeśli często pracujesz z dużymi plikami lub regularnie tworzysz kopie zapasowe dużych ilości danych, warto rozważyć napęd o wyższych prędkościach. Należy również zwrócić uwagę na prędkość interfejsu USB, przez który napęd jest podłączony – starsze porty USB 2.0 mogą ograniczać maksymalną prędkość transferu danych.
Kompatybilne formaty
Nowoczesne napędy często obsługują szeroką gamę formatów, dzięki czemu zwiększa się ich wszechstronność. W przypadku napędów DVD, trzeba zwrócić uwagę na obsługę formatów takich jak DVD-R, DVD+R, DVD-RW, DVD+RW oraz DVD-RAM. Napędy Blu-ray powinny obsługiwać standardowe formaty Blu-ray, a także być wstecznie kompatybilne z DVD i CD.
Niektóre zaawansowane napędy oferują wsparcie dla formatów o zwiększonej pojemności, takich jak dwuwarstwowe płyty DVD (do 8,5 GB) czy trójwarstwowe płyty Blu-ray (do 100 GB). Warto również sprawdzić, czy napęd obsługuje formaty M-DISC, które są projektowane z myślą o długoterminowym przechowywaniu danych. Dla profesjonalistów i entuzjastów multimediów istotna może być kompatybilność z formatami Ultra HD Blu-ray, oferującymi jeszcze wyższą jakość obrazu. Szeroka kompatybilność z różnymi formatami zapewnia większą elastyczność i przydatność napędu w długim okresie.
Interfejs połączenia
Interfejs połączenia to kolejny element, który wpływa na łatwość użytkowania i prędkość transferu danych zewnętrznego napędu optycznego. Najpopularniejszym interfejsem jest USB, przy czym warto zwrócić uwagę na jego wersję. USB 3.0 i nowsze oferują znacznie wyższe prędkości transferu niż starsze USB 2.0, jest to szczególnie istotne przy pracy z dużymi plikami lub przy zapisie na płytach Blu-ray. Aktualnie najczęściej spotykanym interfejsem jest USB-C, który oferuje wyższe prędkości i jest bardziej uniwersalny.
Przy wyborze napędu z określonym interfejsem, warto upewnić się, że nasz komputer posiada odpowiednie porty. Jeśli nasz laptop ma tylko porty USB-C, a napęd używa standardowego USB, może być konieczne użycie adaptera. Niektóre napędy oferują również dodatkowe opcje połączenia, takie jak eSATA, które mogą być przydatne dla użytkowników poszukujących jeszcze wyższych prędkości transferu. Warto również zwrócić uwagę na długość kabla dołączonego do napędu – dłuższy kabel może zapewnić większą elastyczność w ustawieniu urządzenia.
Zasilanie
Sposób zasilania zewnętrznego napędu optycznego to istotny czynnik wpływający na jego przenośność i wygodę użytkowania. Większość nowoczesnych napędów jest zasilana bezpośrednio przez port USB, dzięki czemu eliminuje się potrzebę noszenia dodatkowego zasilacza. Jest to bardzo wygodne dla użytkowników mobilnych, którzy często korzystają z napędu w różnych lokalizacjach. Jednakże niektóre starsze komputery mogą nie dostarczać wystarczającej mocy przez USB, a to z kolei może prowadzić do niestabilnej pracy napędu.
Jednak napędy z zewnętrznym zasilaniem, choć mniej przenośne, mogą oferować lepszą wydajność i stabilność pracy, szczególnie w przypadku urządzeń o wysokim poborze mocy. Niektóre modele oferują opcję zasilania hybrydowego – mogą działać na zasilaniu USB, ale posiadają też możliwość podłączenia zewnętrznego zasilacza w razie potrzeby.
Przy wyborze napędu musimy zastanowić się nad swoimi potrzebami w zakresie mobilności i wydajności, aby wybrać rozwiązanie najbardziej odpowiednie.
Wielkość i waga
Wielkość i waga zewnętrznego napędu optycznego są także istotnymi czynnikami, szczególnie dla użytkowników, którzy często przenoszą swoje urządzenia. Współczesne napędy zewnętrzne są dostępne w różnych rozmiarach, od ultra-smukłych modeli, które łatwo zmieszczą się w torbie na laptopa, po nieco większe, ale bardziej wytrzymałe urządzenia. Waga napędów może się wahać od około 200 gramów dla najlżejszych modeli do ponad kilograma dla bardziej rozbudowanych urządzeń.
Przy wyborze napędu musimy zastanowić się, jak często będziemy go przenosić. Dla osób często podróżujących, lekki i kompaktowy napęd może być idealnym rozwiązaniem, nawet jeśli oznacza to nieco niższą wydajność. Z kolei użytkownicy, którzy planują korzystać z napędu głównie w jednym miejscu, mogą preferować większe, ale bardziej wydajne modele. Trzeba też zwrócić uwagę na jakość wykonania obudowy – solidniejsze konstrukcje mogą lepiej chronić napęd podczas transportu, ale zwykle są też cięższe. Niektóre modele oferują dodatkowo pokrowce lub etui, gdzie może być to przydatne przy częstym przenoszeniu urządzenia.
Cena
Cena zewnętrznego napędu optycznego może znacznie się różnić w zależności od jego funkcjonalności i specyfikacji. Podstawowe napędy DVD są zazwyczaj najtańsze, z cenami rozpoczynającymi się od około 80 zł. Napędy Blu-ray są droższe, z cenami zaczynającymi się od około 280 zł dla modeli tylko do odczytu, a sięgającymi nawet 800 zł lub więcej dla zaawansowanych modeli z funkcją zapisu. Przy wyborze napędu warto zastanowić się, czy dodatkowe funkcje i wyższa wydajność uzasadniają wyższą cenę.
Dobrze jest też wziąć pod uwagę długoterminową wartość napędu. Tańszy model może wydawać się atrakcyjny na początku, ale jeśli nie spełnia wszystkich naszych potrzeb, może wymagać wymiany w przyszłości. Z drugiej strony, droższy, ale bardziej wszechstronny napęd może służyć dłużej i obsługiwać szerszy zakres formatów. Przy zakupie warto też zwrócić uwagę na oferty promocyjne i porównać ceny w różnych sklepach. Czasami można znaleźć dobrej jakości napęd w atrakcyjnej cenie, szczególnie podczas wyprzedaży sezonowych lub przy zakupie starszych, ale nadal wydajnych modeli.
Marka i opinie użytkowników
Renomowane marki są znane z produkcji niezawodnych napędów. Jednakże sama marka nie gwarantuje jakości – warto również zapoznać się z opiniami użytkowników na temat konkretnych modeli. Recenzje mogą dostarczyć cennych informacji o rzeczywistej wydajności, trwałości i ewentualnych problemach, których możemy nie zauważyć, patrząc tylko na specyfikację techniczną.
Czytając opinie, zwróć uwagę na komentarze dotyczące niezawodności, łatwości instalacji i użytkowania, a także jakości obsługi klienta w przypadku problemów. Niektóre napędy mogą mieć problemy z kompatybilnością z określonymi systemami operacyjnymi lub typami płyt, co może nie być widoczne w oficjalnej specyfikacji. Fora internetowe i społeczności użytkowników mogą być również cennym źródłem informacji o długoterminowej trwałości napędów. Pamiętajmy jednak, aby podchodzić do opinii z pewnym dystansem – pojedyncze negatywne recenzje nie muszą oznaczać, że produkt jest zły, ale wzorzec powtarzających się problemów powinien wzbudzić naszą czujność.
Obsługiwane systemy operacyjne
Większość napędów jest zaprojektowana do pracy z popularnymi systemami, takimi jak Windows, macOS i Linux, ale trzeba dokładnie sprawdzić specyfikację, aby upewnić się, że wybrany model będzie działał z naszym konkretnym systemem. Niektóre napędy mogą wymagać instalacji dodatkowych sterowników lub oprogramowania, szczególnie w przypadku starszych systemów operacyjnych lub przy korzystaniu z zaawansowanych funkcji.
Musimy zwrócić też uwagę na to, czy napęd jest kompatybilny z nowszymi wersjami systemów operacyjnych. Niektóre starsze modele mogą mieć problemy z działaniem na najnowszych wersjach Windows lub macOS. Dla użytkowników korzystających z wielu różnych urządzeń, ważna może być również kompatybilność z systemami mobilnymi, takimi jak Android czy iOS, choć to rzadkość wśród napędów optycznych. Dodatkowo dobrze będzie sprawdzić, czy producent regularnie aktualizuje sterowniki i oprogramowanie dla swojego napędu, co może zapewnić lepszą wydajność i kompatybilność w przyszłości.
Dodatkowe funkcje zewnętrznych napędów optycznych
Dodatkowe funkcje mogą znacząco zwiększyć użyteczność zewnętrznego napędu optycznego. Niektóre modele oferują:
- Obsługę wielu formatów płyt – oprócz standardowych CD i DVD, niektóre napędy potrafią odczytywać i zapisywać płyty Blu-ray, co znacznie zwiększa pojemność dostępną dla użytkownika.
- Funkcję nagrywania – umożliwia nie tylko odczyt, ale również zapis danych na płytach CD, DVD czy Blu-ray.
- Technologię LightScribe lub LabelFlash – pozwala na wypalanie etykiet bezpośrednio na powierzchni płyty za pomocą lasera.
- Wbudowany hub USB – niektóre modele posiadają dodatkowe porty USB, co zwiększa funkcjonalność urządzenia.
- Ochronę przed wstrząsami – szczególnie przydatna w przypadku korzystania z napędu w podróży lub w niestabilnych warunkach.
- Funkcję szybkiego uruchamiania – skraca czas potrzebny na włączenie i gotowość do pracy urządzenia.
- Oprogramowanie do archiwizacji i backupu – ułatwia tworzenie kopii zapasowych ważnych danych.
- Kompatybilność z różnymi systemami operacyjnymi – umożliwia korzystanie z napędu na różnych platformach, np. Windows, macOS, Linux.
- Energooszczędność – niektóre modele posiadają funkcje oszczędzania energii, co jest szczególnie ważne przy korzystaniu z laptopa.
- Cichą pracę – zaawansowane modele oferują technologie redukujące hałas podczas pracy napędu.
- Możliwość pionowego ustawienia – niektóre napędy można ustawić zarówno poziomo, jak i pionowo, co oszczędza miejsce na biurku.
- Wbudowany dekoder audio – umożliwia bezpośrednie odtwarzanie płyt audio bez obciążania procesora komputera.
- Funkcję automatycznego wykrywania typu płyty – ułatwia korzystanie z różnych rodzajów nośników.
Podsumowanie
Jeśli szukasz zewnętrznego napędu, przede wszystkim zastanów się, co tak naprawdę chcesz tym sprzętem robić. Tylko oglądać filmy? A może potrzebujesz też nagrywać płyty? Głównie od tego zależy, jaki typ napędu będzie dla Ciebie najlepszy. Pamiętaj, że nie zawsze warto brać najtańszy model. Czasem lepiej dorzucić parę złotych i mieć sprzęt, który wytrzyma dłużej lub będzie bardziej wszechstronny.
