Internet i bezpieczeństwo

Jak podnieść się po cyberataku?

cyberatak

Większość rozmów o cyberbezpieczeństwie zazwyczaj sprowadza się do tego samego: jak ochronić się przed hakerami, złośliwym oprogramowaniem i innymi zagrożeniami? Rzadko jednak mówi się o tym, co zrobić, gdy już za późno na instalowanie antywirusów. Co mogą zrobić użytkownicy i firmy, by jak najszybciej pozbierać się po ataku?

W 2023 roku ataki cybernetyczne to jedno z największych zagrożeń i dla przedsiębiorstw, i dla internautów. Choć świadomość społeczeństwa na temat bezpieczeństwa online stopniowo się zwiększa, to w Polsce wciąż nie każdy wie nawet, co to wirus komputerowy, a co dopiero phishing czy ransomware.

Zebraliśmy więc kilka wskazówek, które mogą pomóc internautom i przedsiębiorcom w miarę szybko podnieść się w razie skutecznego cyberataku.

1. Stwórz plan działania

Jeśli jesteś przedsiębiorcą albo kierujesz działem w firmie, najważniejsze, co powinieneś zrobić, by zabezpieczyć swoje interesy, to sporządzić plan działania w razie ataku. Łatwo bowiem zalecać stosowanie zapór, silnych haseł i programów antywirusowych, ale co jeśli okażą się niewystarczające? Po cyberataku nie ma czasu na panikę, a każdy dzień jest na wagę złota.

Stwórz plan, według którego Ty i Twój zespół będziecie działać w razie zainfekowania systemu złośliwym oprogramowaniem albo kradzieży danych. Pamiętaj, że plany, które wyglądają dobrze „na papierze”, nie zawsze okazują się skuteczne, gdy w grę wchodzą stres i pośpiech.

Symulacje zagrożeń są bardzo dobrym rozwiązaniem dla firm. Przeprowadzaj ćwiczenia, dzięki którym sprawdzisz, jak Twój biznes poradzi sobie w razie rzeczywistego zagrożenia. Zwracaj uwagę na słabości i niedociągnięcia w procedurach.

2. Poinformuj o ataku każdego, kogo on dotyczy

Utrata reputacji to ogromny cios dla każdej firmy. Pamiętaj, że jeśli dojdzie na przykład do kradzieży danych Twoich klientów czy kontrahentów – to oni będą największymi poszkodowanymi. Poinformuj ich jak najszybciej o zagrożeniu i pozwól im odpowiednio zareagować. Zaleć im także podjęcie konkretnych działań: zmianę haseł, czujność, a w sytuacjach ekstremalnych – zastrzeżenie dokumentów.

3. Twórz kopie zapasowe

Kojarzysz takie pojęcie jak „ransomware”? To specjalny rodzaj cyberataku, w którym przestępca infekuje komputer (lub cały system informatyczny) oprogramowaniem szyfrującym pliki, a następnie wyłudza okup od ofiary w zamian za przesłanie jej programu rozszyfrującego. Zaszyfrowane pliki stają się bowiem bezużyteczne.

Nawet największe korporacje na świecie rok w rok tracą miliony dolarów właśnie z powodu ataków ransomware – a zwróć uwagę na to, że są to przedsiębiorstwa, które inwestują krocie w cyberbezpieczeństwo! Pomyśl więc, jakie szkody wyrządziłby taki atak w niewielkiej, rodzinnej firmie.

Jak więc odzyskać dostęp do zaszyfrowanych danych bez płacenia okupu przestępcom? Najprościej przywrócić je z kopii zapasowej – tylko że trzeba ją najpierw zrobić. Z tej przyczyny zaleca się wykonywanie regularnych kopii danych i przechowywanie ich w bezpiecznych miejscach – najlepiej kilku. Dotyczy to zarówno przedsiębiorstw, jak i internautów.

4. Ustal plan kontynuowania operacji

Jeśli Twoje przedsiębiorstwo albo dział nie może sobie pozwolić na przerwę w działaniu, koniecznie zastanów się, jak powinno funkcjonować w razie ataku. Przykładowo, jeśli doszłoby do kradzieży danych i należałoby wyłączyć pocztę elektroniczną – jak pracownicy kontaktowaliby się z klientami i kontrahentami? Znajdź alternatywy dla operacji i koniecznie przeszkól pracowników w kwestiach kontynuowania pracy po ataku.

5. Rozważ wykupienie ubezpieczenia od ryzyk cybernetycznych

Firmy ubezpieczeniowe oferują polisy, dzięki którym Twój biznes uzyska pomoc w razie konieczności naprawy szkód spowodowanych cyberatakiem. Takie polisy są w stanie pokryć koszty roszczeń czy odzyskania ważnych danych. Pamiętaj jednak, że ubezpieczenia działają tylko, jeśli wcześniej wdrożyłeś odpowiednie środki bezpieczeństwa, ale okazały się niewystarczające. Polisa nie pomoże Ci, jeśli będzie Twoim jedynym „zabezpieczeniem” przed cyberzagrożeniami.

O autorze

Mariusz Kołacz

Z zawodu mgr inż. informatyk, zwolennik nowoczesnych technologii i fan Nikoli Tesla. Prowadzi kilka blogów o tematyce technologicznej. Po godzinach lubi przeczytać dobrą książkę, pozwiedzać ciekawe miejsca w Polsce lub spędzić wolny czas na łonie natury.

Skomentuj

Kliknij tutaj aby skomentować

Korzystając z formularza, zgadzasz się na przechowywanie i przetwarzanie Twoich danych tj. Imienia i Nazwiska lub pseudonimu, adresu e-mail oraz innych danych, które wpiszesz w treści komentarza. Dodatkowe informacje znajdziesz w polityce prywatności.